วันนี้อยากพาทุกท่านมารู้จักกับความคาดหวังกัน ความคาดหวังหรือความต้องการ (Want) เป็นสิ่งที่เราต้องการให้เกิดขึ้น เพื่อตอบสนองต่อความต้องการจำเป็นที่อยู่ในส่วนลึกในใจของเรา (Need) ความต้องการจำเป็นเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ เป็นอาหารใจ เช่น ความรัก การยอมรับ ความเป็นอิสระ การเป็นส่วนหนึ่ง การเชื่อมโยงความสำเร็จ เมื่อเราปรารถนาได้รับความรัก จะส่งผลต่อความคาดหวังในแบบต่าง ๆ เราอยากให้พ่อแม่แสดงความรักต่อเรา เมื่อเราต้องการอิสระ เราจึงคาดหวังว่าพ่อแม่ควรจะปล่อยให้ทำอะไรด้วยตนเองบ้าง เราต้องการการยอมรับ เราจึงคาดหวังต่อตนเองว่าเราต้องสอบได้คะแนนดี ๆ สอบเรียนต่อได้ในคณะที่มีชื่อเสียง เป็นต้น

ความคาดหวังของคนเรามีด้วยกัน 3 ส่วน กล่าวคือ ความคาดหวังที่มีต่อตนเอง ซึ่งมักจะพูดว่า ฉันควรหรือไม่ควรจะ…ความคาดหวังที่มีต่อคนอื่น เขาไม่ควร/เขาควรจะ…และเป็นความคาดหวังที่คนอื่นมีต่อเรา(จริง ๆ แล้วเป็นสิ่งที่เราคิดว่าคนอื่นคาดหวังกับเรา) มีคนไข้เคยบอกว่า ความคาดหวังเป็นเหมือนโซ่พันธนาการเขาไว้ ทำให้เขาไม่สามารถขยับเขยื้อนได้เลย โดยเฉพาะความคาดหวังที่มีต่อตนเองว่าควรจะทำให้พ่อแม่สมหวัง ท่านจะได้มีความสุข
.
เมื่อไหร่ก็ตามที่ทำตามความคาดหวังไม่ได้จะส่งผลต่ออารมณ์ความรู้สึก ทั้งผิดหวัง เสียใจ เศร้า โกรธ น้อยใจ บางคนถึงกับคิดทำร้ายตนเอง ยิ่งสะสมความคาดหวังที่ไม่สมหวังไว้มาก โอกาสที่จะส่งผลต่อการมีปฏิกิริยาโต้ตอบทางอารมณ์ที่ไม่สามารถยับยั้งได้ก็จะมากด้วย ดังนั้นเรามาดูกันถึง 5 วิธีจัดการกับความคาดหวังที่ไม่เป็นจริงได้อย่างไร แทนที่จะทำการเพิกเฉยกับความไม่สมหวัง หรือมีปฏิกิริยาเป็นความรู้สึกต่าง ๆ เช่น โกรธโทษคนอื่นที่ไม่ตอบสนองความคาดหวังของตน เริ่มด้วยการลองระลึกว่าตนเองมีความคาดหวังอะไรมาก่อน มันเป็นความคาดหวังของเรา ไม่ใช่ความคาดหวังจากคนอื่นแล้วมองดูว่ามีทางเลือกใดบ้าง
.

1. ปล่อยวางความคาดหวังที่ไม่เป็นจริง โดยปรับเปลี่ยนความคิดว่าเขาไม่ต้องการสิ่งที่ เคยต้องการนั้น ปล่อยวาง อาจจำเป็นต้องเน้นการทำใจกับการสูญเสียนั้น
.
2. หาความคาดหวังอื่นมาแทนความคาดหวังที่ไม่เป็นจริง เหมือนกับเวลาไปซื้อของใน ร้านและไม่มีของที่ต้องการก็เปลี่ยนไปซื้อในร้านอื่นแทน
.
3. ตัดสินใจยึดติดกับความคาดหวังที่ไม่เป็นจริงต่อไป ในกรณีนี้จะต้องสำรวจ และยอมรับราคาที่ต้องจ่ายไปในการยึดติดกับความคาดหวังที่ไม่เป็นจริง อาจจำเป็นต้องสำรวจรายละเอียดสิ่งที่ต้องแลกกับความคาดหวังที่ไม่เป็นจริงนั้น
.
4. ไปสู่ ความปรารถนาหรือความต้องการที่แท้จริงแทน ทำให้ความปรารถนาที่อยู่ส่วนลึกกว่าความคาดหวังนั้นเป็นจริง อาจทำโดยถามตนเองว่า อะไรคือความต้องการที่แท้จริง ถ้าเรียนได้เกรดไม่ดีจะยอมรับตนเองได้ไหม แม้คนอื่นไม่ยอมรับ จะยอมรับตนเองได้หรือเปล่า เพื่อให้เราสามารถที่จะเติมเต็มความต้องการที่แท้จริงได้ด้วยตนเอง
.
5. พยายามไปให้ถึงความคาดหวังนั้น ดูว่าอะไรเป็นอุปสรรคที่ทำให้ความคาดหวังนั้นไม่เป็นจริง หาวิธีที่จะชนะอุปสรรคนั้นด้วยความมุ่งมั่นตั้งใจ เพื่อให้ความคาดหวังนั้นเป็นจริง
.
ด้วยความคาดหวังเราจึงพอจะทำนายได้ว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นได้บ้าง ถึงแม้ในโลกใบนี้ทุกอย่างล้วนยากจะคาดเดา ดังนั้น ในช่วงชีวิตคนเรามีความคาดหวังเกิดขึ้นในทุกวัน วันละหลายรอบ ในหลาย ๆ เรื่อง จะเป็นอย่างไรถ้าเรายึดติด เก็บความคาดหวังที่ไม่เป็นจริงไว้ในชีวิต นั่นคือเรากำลังสะสมความเครียด และสะสมอารมณ์ด้านลบไว้ในใจเรา ซึ่งรอวันจะส่งผลให้เกิดปัญหาต่อสุขภาพในระยะยาว
.
ดังนั้นลองทบทวนดูว่าเรามีความคาดหวังที่ไม่เป็นจริง (ที่สมหวังก็คงเยอะ แต่ที่มักมีผลต่ออารมณ์คือความคาดหวังที่ไม่เป็นจริง) อะไรบ้าง แล้วลองนำทางเลือกทั้ง 5 มาแก้ไขให้ตกไป ไม่ว่าจะปล่อยมันไป หาสิ่งใหม่มาทดแทน ถ้าทำไม่ได้ ต้องจ่ายด้วยความเจ็บปวดจากความผิดหวัง ถ้าเป็นเงินทองก็คงหลายตังค์ หรือไม่ก็เติมอาหารใจให้ตนเอง หรือตั้งใจทำให้สำเร็จ ลองเลือกดูสักทางนะคะ เพื่อสุขภาพจิตที่ดี ปลดล็อกเครื่องพันธนาการ
.
ขอขอบคุณบทความดีๆจาก อาจารย์กานดา ผาวงศ์ นะคะ 🙏😊