“เฉียดไปนิดเดียวเอง เสียดายไม่ได้ซื้อ” ทั้งอายุ ป้ายทะเบียนรถ วันเกิด วันตาย มาให้หมด

โดนกินมากี่ครั้งทำไมก็ยังซื้ออยู่ทุกงวด บางเหตุกาณ์อย่างสถานที่ที่เราไปหรือความฝันอาจทำให้เราตีความได้ว่าเรา “ได้เลขเด็ดมา งวดนี้ถูกแน่” จนรู้สึกว่าต้องลองเสี่ยงดูสักหน่อย

ทำไมเราต้องตั้งตารอทุกวันที่ 1 และ 16 ของทุกเดือน ต่อให้พลาดไปแล้วก็ยังไม่คิดจะเลิกเล่นหวย เพราะเรารู้สึกสนุกที่ได้เสี่ยงโชค หรือเพราะคาดหวังว่าการเล่นหวยจะสามารถเปลี่ยนชีวิตเราได้

เพราะอะไรการเล่นหวยถึงได้รับความนิยม? หากคนรู้ว่าโอกาสถูกรางวัลมีน้อยมากและต้องเสียค่าใช้จ่าย จริงๆ ตัวเลขกำลังทำกลไกบางอย่างกับสมองเรา ซึ่งเหตุผลที่เราชอบเล่นหวยอาจเป็นเพราะเสน่ห์ของการเสี่ยงโชคต่อไปนี้

1.เกือบจะถูกรางวัล

“เกือบจะชนะ” เหมือนผลจากการที่เราพยายามเข้าใกล้การถูกรางวัล เมื่อพลาดท่าขึ้นมาในจุดเล็กๆน้อยๆ คนรอบข้างก็ชอบเชียร์ว่า “เกือบแล้วลองอีกครั้งสิ” ทำให้คนที่เล่นมีความหวังที่จะทำสำเร็จในการลองครั้งต่อไป อย่างตัวเลขที่เฉียดใกล้อาจมี 4 ใน 6 ตัวที่ตรงกับรางวัล ถือเป็น “สัญญาณ” ว่าพวกเขาควรจะเล่นต่อไป งานวิจัยพบว่าความรู้สึก “เกือบ” จะกระตุ้นระบบในสมองให้รู้สึกเหมือนกับเราทำสำเร็จแล้วจริงๆ ทั้งที่ความจริงแทบจะเรียกว่ามีโอกาสแค่ 1 ใน 1,000 หรือน้อยกว่านั้นด้วยซ้ำ

2.ตัวเลขเล่นตลกกับสมอง

จากเหตุผลข้อแรกเราจัดการกับจำนวน เช่น 5, 25, 100 และอื่น ๆ ตลอดเวลา แต่เมื่อเป็นเรื่องอัตราส่วนอย่างโอกาส 1 ใน 200 ล้านนั้นสำหรับมนุษย์แล้วดูเหมือนจะไม่ต่างจากการพูดถึง 1 ใน 3 ล้าน แม้จะฟังดูมีความแตกต่างอย่างมาก แต่เมื่อเป็นเรื่องการพนันแล้วสมองเราจะบอกว่าก็ไม่ได้มากพอจะทำให้เราคิดว่าไม่มีโอกาสถูกรางวัล

3.จิตใต้สำนึกบอกมา

ความเชื่อส่วนบุคคลมีผลต่อทัศนคติ เมื่อเราเห็นสิ่งที่ไม่น่าเป็นไปได้เกิดขึ้นบ่อยๆ จากการเสพข่าวหรือเหตุการณ์บางอย่าง อย่างข่าวที่คนถูกลอตเตอรี่หลักล้านหลักสิบล้านมีอยู่แทบทุกเดือน รวมถึงความศักดิ์สิทธิ์ของสถานที่ขอพรต่างๆ คงไม่แปลกถ้าจะคิดว่าการได้รับ “แจ็คพอต” ไม่น่าเป็นเรื่องยากขนาดนั้น

4.ภาพลวงตาของนักพนัน

สมมติว่าเราเล่นรูเล็ตและมี “สีดำ” โผล่ขึ้นมาติดต่อกันเกิน 10 รอบ เราจะเริ่มเดาว่ารอบถัดไปมีแนวโน้มที่จะเป็นสีแดงหรือสีดำมากกว่ากัน? เป็นความเชื่อผิด ๆ ว่าตัวเลขที่คาดหวัง “ถึงเวลา” ที่จะมาซะที เพราะไม่ได้เกิดขึ้นมาสักพักหนึ่งแล้ว เพื่อให้สมดุลกับค่าที่น่าจะเป็น คนที่ซื้อหวยก็มักเลือกหมายเลขโดยพิจารณาจากความถี่ที่คิดว่าจะ “เกิดขึ้น” หรือ “ควรจะเกิดได้แล้ว” ภาพลวงตานี้มีพลังมากพอที่จะควบคุมจิตใจของคนเสี่ยงโชคให้เล่นต่อไป

5.ความเข้าใจผิดเรื่องการลงทุน

ต้นทุนจมคือค่าใช้จ่ายที่เสียไปแล้วไม่ได้อะไรกลับมา เช่น เราซื้อหวยมาหลายรอบมากๆ แต่ไม่เคยถูกรางวัลเลย เราจึงต้องซื้อหวยเพิ่มหรือเล่นต่อไปเพื่อให้ได้ทุนคืนบ้างเพราะลงทุนไปมากแล้ว มันก็ไม่ต่างจากการที่เราตัดสินใจไปต่อในความสัมพันธ์ที่มันแย่ เพียงเพราะเสียดายเวลาที่ลงทุนลงแรงไปกับมัน

6.เล่นเพื่อความบันเทิง

บางคนไม่สนใจสิ่งที่จะได้จากการเล่นหวยเลย ขอแค่สนุกหรือตื่นเต้นก็พอแล้ว ซึ่งถือเป็นเรื่องที่เข้าใจได้ว่าคนที่ทำกิจกรรมนี้ไม่จำเป็นต้องมีเหตุผลอะไรพิเศษ

ในขณะที่หลายคนกำลังเพ้อฝันเกี่ยวกับความร่ำรวยที่จะเกิดจากกระดาษหนึ่งใบ ซึ่งถ้าคิดดูแล้วการซื้อหวยติดต่อกันหลายๆ งวดอาจกลายเป็นเงินจำนวนหนึ่งที่เราใช้ทำกิจกรรมอื่นๆ ได้ แต่ถ้าไม่ได้รู้สึกเดือดร้อนกับเงินที่ซื้อความสนุกหรือกำลังใจเล็กๆ ก็ไม่ผิดที่จะทำต่อไป เรามีความมั่นใจแค่ไหนในการควบคุมตัวเองให้หยุดลงทุนกับการพนัน

“เพราะการพนันไม่ได้ใช้แค่เรื่องของโชค ยิ่งคุณติดมากเท่าไหร่ คุณยิ่งสูญเสียมากเท่านั้น” สิ่งสำคัญคือมีสติให้มาก อย่าเอาชนะหรือเดิมพันกับความไม่แน่นอน ไม่งั้นมันจะสั่นคลอนชีวิตเราไปด้วย

ลองผ่อนคลายด้วยวิธีใหม่ๆ ดูบ้าง ถ้ากลุ้มใจหรือรู้สึกเครียด อูก้าเป็นกำลังใจให้ทุกคนรักษาสุขภาพใจของตัวเองให้แข็งแรง เรื่องของใจให้เราช่วยรับฟังนะ

อ้างอิงจาก

https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-mating-game/201612/the-psychology-why-we-play-lotto